By Pharmaceutical Weekly journalist: Frans van den Houdt. (PW 30/31, 24-07-2015)

“Industrie medeverantwoordelijk voor medicatieveiligheid’

“Om medicatieveiligheid te bevorderen moet je je op de hele keten in een ontwikkelingsland richten, alle betrokken partijen erbij betrekken en verantwoordelijk maken, van apotheken tot groothandelaren, van industrie tot overheid”, zegt Richard van Slobbe, apotheker, bestuurslid van Farmacie Mondiaal en medeoprichter van de stichting GIMS (The Global Initiative on Medication Safety foundation). “Dat is de enige manier om vooruitgang te boeken.”

gims is voortgekomen uit een Stichting Farmacie Mondiaal-activiteit in Rwanda en opereert sinds eind 2014 als zelfstandige stichting. “De focus in Rwanda lag aanvankelijk op een ict-project in de farmaceutische sector, maar na verloop van tijd kwamen we tot het inzicht dat als je echt voor de veiligheid van patiënten wilt zorgen, je het veel breder moet aanpakken”, aldus Van Slobbe. Zijn stichting werkt daarvoor nauw samen met de farmacie-opleidingen van Utrecht en Groningen; twee uu-studenten schrijven hun BSc-scriptie over het werk van gims en een rug-student gaat er zijn MSc-scriptie aan wijden.

In Rwanda zijn goede medicijnen beschikbaar, maar toch gaan veel mensen eraan dood. “Dan kun je niet anders dan concluderen dat ergens iets niet goed gaat. Apotheken verstrekken alleen maar geneesmiddelen, met doseringsadviezen, interacties, dubbelmedicaties en contra-indicaties houden ze zich niet bezig. Veel middelen worden daarom verkeerd gebruikt, met de dood tot gevolg.“ Harde cijfers heeft hij niet. Van Slobbe: “Maar als een land als Nederland met een goed ict-systeem al twintigduizend vermijdbare ziekenhuisopnamen per jaar kent, dan kun je op je klompen aanvoelen dat het aantal slachtoffers in een ontwikkelingsland als Rwanda groot is”

Van Slobbe beschouwt Rwanda als een geschikt land om dit probleem te lijf te gaan, omdat het in zijn ogen een deugdelijk bestuur en een professionele, behoorlijk functionerende beroepsgroep kent die graag willen meewerken. “Ze zijn heel open en willen graag leren van andere landen.” Die steun zoekt gims nu ook bij de industrie. “Fabrikanten moeten zich medeverantwoordelijk gaan voelen voor verkeerd medicijngebruik. Wij gaan met Nefarma om de tafel om te zien welke rol de industrie kan spelen.” Tegelijkertijd richt de stichting zich op fondsenwerving en sponsoring. “Het is nu vooral liefdewerk oud papier.”

Van Slobbe spreekt over een “enorme drive” als zijn persoonlijke inzet voor gims ter sprake komt. “In Nederland is de apotheek doodgereguleerd, het wordt steeds moeilijker vakinhoudelijk bezig te zijn. In het buitenland kan ik met mijn expertise en relatief bescheiden middelen iets wezenlijks toevoegen aan het vak van apotheker.”